lshb.ch

Kosove, akademik prof. dr. Paiazit Nushi, hapi punimet e Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në botë dhe, në përfundim të fjalës se tij, Kongresit iu drejtua z. Simon Kuzhnini, nismëtar dhe kryetar i gjertanishëm i Lidhjes Shqiptare në botë, me fjalët:

Zonja e zotërinj, vëllezër dhe motra, bashkëkombës nga të gjitha anët e rruzullit tokësor,delegatë dhe mysafirë të Kongresit të Parë të Lidhjes Shqiptare në Botë, Ideja për mbajtjen e këtij Kongresi erdhi si nevojë e artikulimit të synimeve të përcaktuara që më rastin e themelimit të Lidhjes Shqiptare në Botë, si organizatë joqeveritare mbarëkombëtare, e sidomos pas shtrirjes, zgjerimit dhe përqafimit gjithnjë më të madh të objektivave të saj në të gjitha hapësirat tona kombëtare dhe në diasporën tonë. Vendimi për thirrjen dhe mbajtjen e Kongresit u mor më 30 qershor 2001, në Prishtinë, në mbledhjen e Kryesisë se Lidhjes Shqiptare në Botë me kryetarët e kuvendeve të konstatuara deri tash. Qe nga ajo ditë, anëtaret e Lidhjes Shqiptare në Botë, udhëheqësit e kuvendeve të LSHB, përfaqësuesit e asambleve komunale në Kosovë dhe ato të partive politike, Këshilli Organizativ i themeluar në qytetin e Prizrenit si nikoqir i Kongresit, dhe një numër i madh i vëllezërve tanë veprimtare në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Mal të Zi, në Kosovën Lindore dhe në viset e tjera në botë, ku jetojnë dhe veprojnë shqiptaret, zhvilluan aktivitet intensiv për përgatitjen e këtij tubimi tonë të lartë. Në sajë të angazhimit vetëmohues të të gjitha këtyre subjekteve, jemi sot këtu, jemi, pra, në KONGRESIN E PARË TË LIDHJES SHQIPTARE NË BOTË.

Zonja e zotërinj,
Mbajtja e këtij tubimi sot, këtu, në Kosove, dhe pikërisht në Prizrenin legjendar, s'do mend se ka simboliken e vet. Prizreni është vend i marrëveshjeve edhe më të hershme shqiptare, kurse Kosova, bashkë me Prizrenin në të, është sinonim i luftës sonë të pareshtur për çlirim kombëtar dhe pavarësi. E këtillë ishte Kosova gjatë gjithë historisë. E këtillë ishte edhe në luftën e fundit, në të cilën mijëra bij dhe bija të saj u flijuan për lirinë që sot e gëzojmë. Ju ftoj, prandaj, zonja dhe zotërinj, që, para fillimit të punës se tubimit tonë ME NJË MINUTE HESHTJE t'i nderojmë të gjithë ata qe u flijuan për lirinë e Kosovës dhe për çështjen shqiptare në përgjithësi. Pas përshëndetjes se delegateve dhe të mysafireve u zgjodh Kryesia e punës dhe u miratua rendi i ditës së Kongresit, më të cilin parashihej, përveç zgjedhjes se trupave për zhvillimin e punimeve të Kongresit, edhe shqyrtimi dhe miratimi i Rregullores së Punës së Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë, referati ,,Çështja shqiptare dhe Lidhja Shqiptare në Botë”, shqyrtimi dhe miratimi i Statutit dhe i Platformës Kombëtare të Lidhjes Shqiptare në Botë dhe zgjedhja e Këshillit Kombëtar dhe e Kryesisë së Lidhjes Shqiptare në Botë. Pas fjalës se rastit, që e mbajti kryetari i Lidhjes Shqiptare në Botë, zoti Simon Kuzhnini, Kongresi miratoi Rregulloren e punës se Kongresit të Parë të Lidhjes Shqiptare në Botë dhe zgjodhi trupat punues të Kongresit të Parë të Lidhjes Shqiptare në Botë dhe të Komisionit për redaktimin përfundimtar të dokumenteve të Kongresit.
Referatin në temën: ,,Çështja shqiptare sot dhe Lidhja Shqiptare në Botë" e lexoi akademik prof. dr. Pajazit Nushi, kryetar i Kuvendit të Lidhjes Shqiptare në Botë për Kosovë. Projektin e Platformës Kombëtare të Lidhjes Shqiptare në Botë e paraqiti dhe e arsyetoi akademik prof. dr. Esat Savileci, kurse projektin e Statutit të Lidhjes Shqiptare në Botë e paraqiti dhe e arsyetoi Anton Noka, kryetar i Gjykatës se Qarkut në Prishtinë.
Pas shqyrtimit dhe diskutimit të gjithanshëm, të dyja këto dokumente më të larta të Lidhjes Shqiptare në Botë u miratuan unanimisht nga të gjithë delegatët e Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë. Në vazhdim të punimeve, Kongresi i Parë Kombëtar i Lidhjes Shqiptare në Botë zgjodhi Këshillin Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë me kryetar akademik prof. dr. Pajazit Nushin dhe sekretar të përgjithshëm prof. dr. Riza Smakën, dhe Kryesinë e Lidhjes Shqiptare në Botë me kryetar Simon Kuzhninin, sekretar të përgjithshëm prof. dr. Riza Smakën e nënkryetare: Nëkibe Kelmendi, Luan Malltezi, Ramiz Zekolli, Milaim Fejzu, Ali Nikoliqi, Shkelzen Qorrajm, Ibrahim Igriu dhe Talat Pllana. (Emrat e anëtareve të Këshillit Kombëtar dhe të Kryesisë se Lidhjes Shqiptare në botë, i japim në pjesën e dytë të këtij publikacioni). Kongresin e kanë përshëndetur me telegrame të shumta, letra, fjale e diskutime në tribunën e Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në botë një numër i madh anëtarësh e dashamirësh të Lidhjes Shqiptare në Botë si dhe përfaqësuesish të organeve e të institucioneve qeveritare e joqeveritare, të partive politike e të asociacioneve shoqërore, kulturore e shkencore si dhe personalitetesh të tjera të botës intelektuale nga trojet etnike shqiptare dhe nga diaspora.

Nga ata që i kanë uruar Kongresit mbarëvajtje të punës ose kanë marrë pjesë në diskutime dhe në punime të Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë, do të përmendim vetëm disa, pa pretendime të Çfarëdo radhitjeje: Engiëll Koliqi, Rome; Ullmat Qvick, Norrkoping, Suedi; Analiza Shnëller, Zvicer; Silvia Bollhalder, Bazel, Zvicer; Dash Kolai, Zvicer; Anders Wessman, kryetar i Lidhjes se Miqësisë Suedi- Kosove, Stokholm; Eshtref Eshtrefi, komuniteti shqiptar i Danimarkes, Kopenhage; dr.Xhavid Duraku, Prizren; Kadri Osmani, kryeredaktor i revistës "Shqipëria Etnike", Gjermani; prof. dr. Naim Fetahu, Gazmend Haidaraga, Qemail Xhafa, Fatime Ushtelenca, Rexhep Torte - Diber; Giok Malçi, kryetar i Bajrakut të Kurbinit dhe i Misionit të Pajtimit të Gjaqeve; Kole Camai, Illyricum, Tuz; Miriana Maslovar, Instituti për Shoqëri të Hapur, Podgorice; Allen H. Kassof, The President of Project on Etnic Relations, Nëw Jersy, USA; Qemal Vraniqi, Dallas, Texas, USA; Gjin Mekshi, kryetar i Misionit të Pajtimit Mbarëkombëtar të Gjaqeve, Shqipëri; Haxhi Bajraktari, Therande (ish-Suhareke); Këshilli Organizativ i LSHB në Ferizaj; Agostin Ceka, Ndoc Seferin, Laç -Kurbin; Igballe Berisha, Shoqata e Femres Shqiptare "Kevser"; Ahmet Lleshi, Stamboll; Telat Bella nga Shqipëria e Jugut; Smail Latifi, njëri nga ish- komandantet e UÇK-se; Bujar Zhuri -Norvegji; Një delegat nga Kuvendi i LSHB nga Zvicra; një delegat nga Kuvendi i LSHB nga Maqedonia; përfaqësuesi i Gjykatës Komunale të Pejës; gjeneral Rrahman Parllaku, Tiranë; Hasan Gjonbalai, poet, Plavë-Guci; përfaqësuesi nga Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike- Ferizaj; Bajram Lukaj, Shoqata "Shqiponja", Siger, Gjermani; Sotiraq Mishoxhiu, mësues; Agim Curri, nga Komiteti i Ballit Kombëtar në Gjermani; Anton Nushi, Lituani, Baltik; Zef Margjini, Shkoder; Hysen Berisha, Oslo, Norvegji; Mimoza Ahmeti, poete, Ankona, Itali; Ilirjana Sulkuqi, poete, gazetare në gazetën "Drita", Tiranë; Sokol Borshi, Shoqata II Vëllaznimi"; Ismail Sllamniku, Prishtinë; Prof. Behram Hoti, shkrimtar, koordinator i Shoqatës për Pajtimin e Gjaqeve në të gjitha trojet etnike shqiptare, Prishtinë; Zef Përvizi, Ndue Gjonmarkaj, Komiteti i Maleve, Shqipëri; Bashkim Fazliu, Shoqata "Migjeni", Ferizaj; Intelektualet e Drenicës Heroike; Lekë Përvizi, Shoqata e të Përsekutuarve të rretheve Mat, Kurbin, Shkodër; e të tjerë.

Ndërkaq, nipi i kolonel Nik Shalës dhe kushëri i Mark Lulës, dikur veprimtar i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, (prezent në salle por që "nuk donë as t'Ju hajë kohë as të fotografohet") i "lutet Kryesisë që, në emër të fisit të Shalës, të gjakut të t'parëve dhe të krejt Dukagjinit t'i pranoje urimet e zemrës: për mbarëvajtje të kësaj Lidhjeje dhe për bashkimin e të gjithë shqiptareve në një shtëpi të vetme -te zotit dhe të mikut –në Shqipninë e plotë dhe të lirë! -Faleminderës!" Në emër të të gjithë të pranishëmve, kryesuesi i radhës i Kryesisë së Punës se Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë, akademik prof.dr. Esat Stavileci, falënderoi nga zemra për urimet e përshëndetjet dhe delegatet e mysafiret për pjesëmarrje në diskutime dhe në punimet Kongresit. Fjalët e tyre të ngrohta dhe konstruktive, tha ai, përveçse janë përkrahje, do të jenë edhe nxitje për punën tonë të mëtejshme. Begzad Avdiu, nga Bujanoci, pjesëmarrësve të Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë, u drejtohet me - fjalët: "Në nga Kosova Lindore: Presheva, Bujanoci dhe Medvegja, nga thellësia e zemrës përshëndesim ketë Kongres madhështor, ku do të jete një zë, një jehonë për ta zgjuar ndërgjegjen e fjetur të Botës se shqiptaret janë i vetmi popull që nuk e ka të zgjidhur çështjen Kombëtare". Në fund, kryetaret e porsazgjedhur të Këshillit Kombëtar dhe të Kryesisë së Lidhjes Shqiptare në Botë z. Pajazit Nushi dhe Simon Kuzhnini, delegateve të Kongresit iu drejtuan me fjalët përfundimtare, qe ishin një shkoqitje e shkurtër e Platformës se Kongresit dhe e Programit të punës së Lidhjes shqiptare në Botë.
***
Gjate tri ditëve, sa zgjati Kongresi i Parë Kombëtar i Lidhjes Shqiptare në Botë, në qytetin e Prizrenit, për nder të delegateve dhe të mysafireve të Kongresit, u mbajtën edhe një serë manifestimesh kulturore e artistike. Kështu me 25 Nëntor u mbajtën "Ekspozita e punimeve artizanale", Ekspozita e pikturave të piktorëve të Prizrenit dhe e punimeve të dizajnëreve të Kosovës" dhe “Ekspozita e karikaturave"të anëtarëve të shoqatës se Karikaturistëve të Kosovës. Po atë ditë, në mbrëmje, në shtëpinë e Kulturës "Xhemajl Berisha" , u shfaq komedia "Audicioni" në interpretim të Teatrit të të Rinjve të Prizrenit. Ndërkaq, me 26 Nëntor, u mbajt "Ekspozita e numizmatikes" e shoqatës së Numizmatikeve të Prizrenit dhe e fotografive artistike të Asllan Krasniqit e u dha edhe një program i shkurtër artistik më një fragment nga monodrama “Amaneti i Adem Jasharit" nga Dritan Miftari dhe më pjesëmarrjen e korit të Shoqërisë Kulturore-Artistike " Agimi" dhe të solistit Kastriot Tusha. Po atë ditë, në mbrëmje, u dha një koncert i këngëve korale në interpretim të korit të studenteve të Universitetit të Tetovës dhe të Shoqërisë Kulturore-Artistike
" Agimi" të Prizrenit me dirigjente: Arifhikmet Xhemaili -Tetove dhe Dashnor Xerxa e Besim Berisha- Prizren. Me 26 Nëntor, në mbrëmje, u dha edhe një koncert i Marta Veselit, studente e pianos në Akademinë e Arteve në Hamburg të Gjermanisë me mysafiret Bekim Hallaçi, klarinetë dhe Genita Hoxha -piano. Për organizimin e manifestimeve kulturore e artistike në prag dhe gjate Kongresit të Parë Kombëtar të Lidhjes Shqiptare në Botë, gjate gjithë kohës, u kujdes Indira Qipo bashke me anëtaret e Keshillit Organizativ të Kongresit të Parë të Lidhjes Shqiptare në Botë nga Prizreni.